نوشته‌ها

شغل کارشناس منابع انسانی

آشنایی شغل کارشناس منابع انسانی

مدیر منابع انسانی از نیروی انسانی به شکلی مناسب در جهت رسیدن به اهداف سازمان یا شرکت استفاده می کند. او بر فرآیندهای جذب، مصاحبه، استخدام، آموزش، بکارگیری و حفظ کارکنان نظارت داشته، در برنامه ریزی های استراتژیک به مدیران عالی مشاوره داده و به عنوان رابط بین کارکنان و مدیریت ارشد سازمان محسوب می شود.

مدیر منابع انسانی در واقع عنصر اصلی در سیاستگذاری در بخش منابع انسانی است. او کارشناسان بخش منابع انسانی را رهبری کرده و بر انجام درست و به موقع کارهای آنان نظارت دارد. بخشی از فعالیت های مدیر منابع انسانی به کارکنان جدید و بخشی مربوط به کارکنان موجود در سازمان یا شرکت می باشد. او با برنامه ریزی منابع انسانی تعیین می کند که سازمان یا شرکت به نیروی انسانی جدید نیاز دارد یا خیر. در صورت نیاز برای فرآیند جذب و بکارگیری نیروی انسانی جدید برنامه ریزی می کند. در مورد نیروهای کاری موجود، بر فرآیندهای بررسی دوره ای عملکرد، مدیریت میزان حقوق و دستمزد، آموزش، سنجش میزان انگیزه آنها و برنامه ریزی برای افزایش آن نظارت دارد.

او شناخت کاملی از توانایی کارکنان دارد و برای افزایش توانمندی و انگیزه کارکنان متناسب با اهداف سازمان برنامه ریزی می کند. برای مثال مدیر منابع انسانی ممکن است با ارزیابی میزان بهره وری کارکنان به مدیر ارشد پیشنهاد کند با اعمال برخی تغییرات در مزایای دریافتی کارکنان می توان انگیزه و در نهایت کارایی و بهره وری آنها را به میزان قابل توجهی افزایش داد.
وظایف مدیر منابع انسانی

هماهنگی نیروهای کار سازمان یا شرکت، شناخت استعدادها و توانمندی ها و برنامه ریزی برای استفاده بهتر از آنها- به عنوان مثال مدیر منابع انسانی با شناخت کاملی که از پست های موجود و توانمندی های کارکنان دارد، تصمیم می گیرد که هر یک از کارکنان برای چه پستی مناسب است.
برقراری ارتباط مناسب بین مدیریت ارشد و کارکنان سازمان یا شرکت با رسیدگی به شکایات و سوالات، و حل مشکلات کاری کارکنان
همکاری و ارائه مشاوره به مدیریت ارشد در خصوص سیاست های مربوط به نیروی انسانی – چون مدیر منابع انسانی از کلیه امور مربوط به منابع انسانی آگاهی کامل دارد، بهترین مشاور مدیر برای تصمیم گیری و خط مشی گذاری در این حوزه است.
هماهنگ کردن و نظارت بر کار متخصصان و کارکنان بخش منابع انسانی
نظارت بر فرآیند های جذب، مصاحبه، انتخاب، استخدام، ارزیابی عملکرد، آموزش و نگهداری کارکنان
مدیریت مسایل و مشکلات نیروی انسانی مانند واسطه گری اختلافات، مسایل مربوط به اخراج کارکنان، هدایت رویه های انضباطی، نبود انگیزه کافی در کارکنان، مشکلات مربوط به حقوق و مزایا و …
کارشناس منابع انسانی مسئول اجرای اکثر کارهای بخش منابع انسانی است. او که زیر نظر مدیر منابع انسانی کار می کند، وظایف مربوط به جذب، گزینش، مصاحبه و استخدام کارکنان جدید را بر عهده دارد. پس از استخدام، باید با به خوبی نیروی کار جدید را با سازمان و شرکت آشنا سازد و وظایف و نقشی را که بر عهده دارد را برایش روشن سازد.
کارشناس منابع انسانی کارهای مربوط به نیروی کار موجود اعم از روابط کارکنان، ارزیابی عملکرد، حقوق و مزایا و امور رفاهی آنها را نیز انجام می دهد. همچنین به دلیل شناخت خوبی که از کارکنان دارد، نیازهای آموزشی را به خوبی تشخیص داده و به بخش آموزش اعلام می کند. بخش منابع انسانی همیشه با بخش آموزش رابطه نزدیکی دارد زیرا حوزه کاری شان به یکدیگر بسیار وابسته است. به طور کلی می توان گفت کارشناس منابع انسانی سیاست ها و دستورالعمل های تعیین شده برای حوزه منابع انسانی را اجرا می کند.

وظایف کارشناس منابع انسانی

مشورت با مدیران ارشد و مدیران منابع انسانی برای شناسایی نیازهای استخدامی و تخصص های مورد نیاز
مصاحبه با متقاضیان کار در خصوص تجربه کاری، سطح تحصیلات، آموزش و مهارتها و توضیح جزئیات کار از جمله وظایف، مزایا و شرایط کاری برای متقاضیان
تماس با مراجع مربوطه و بررسی صحت سوابق متقاضیان
ارجاع متقاضیان واجد شرایط همراه با مدارک شان به مدیران ارشد ( معمولا مدیر منابع انسانی) برای تصمیم گیری در خصوص استخدام آنها
راهنمایی و آشنا ساختن کارمند جدید با سازمان یا شرکت، شغل و وظایف شغلی اش
حفظ گزارشات و مستندات مربوط به روند استخدام
نظارت بر روابط بین کارکنان و حل مشکلات احتمالی موجود – اگر اختلافی بین افراد یا بخش ها وجود داشته باشد، این وظیفه بخش منابع انسانی است که با واسطه گری آن را حل کرده و مانع تاثیر منفی آن در روند کاری سازمان یا شرکت شود.
ارزیابی عملکرد کارکنان – ارزیابی عملکرد یکی از ابزارهای کنترلی اساسی در هر سازمان یا شرکتی به حساب می آید که به صورت دوره ای مثلا شش ماه یکبار و یا سالانه انجام می گیرد. با بررسی عملکرد افراد میزان بهره وری و کارآیی آنها و تاثیر آن بر پیشرفت سازمان یا شرکت سنجیده می شود و در صورت نیاز تغییرات و تصمیمات لازم لحاظ می گردد.
تعیین حقوق و مزایای کارکنان متناسب با توانایی ها و وظایفی که بر عهده دارند. در صورت بروز مشکل یا شکایتی در این مورد، بخش منابع انسانی مسئول رسیدگی و پاسخگویی می باشد.
تعیین نیازهای آموزشی و اعلام آنها به بخش آموزش- کارشناس منابع انسانی شناخت بسیار خوبی از کارکنان و بخش های مختلف سازمان یا شرکت داشته و به خوبی می تواند نیازهای آموزشی آنها را شناسایی کند. کارشناس منابع انسانی پس از اعلام نیازهای آموزشی به بخش آموزش ، مشاوره های لازم در خصوص نوع دوره های لازم و نحوه برگزاری آنها را نیز به آنها می دهد.

دانش و مهارت مورد نیاز کارشناس و مدیر منابع انسانی

مهارت های تصمیم گیری – برای انتخاب بهترین سیاست ها، روش ها و افراد در بخش منابع انسانی
مهارت مدیریتی و سازماندهی – برای نظارت بر عملکرد کارشناسان و فرآیندهای بخش منابع انسانی و هماهنگی آنها
توان ارتباطی مناسب و روابط عمومی خوب – برای ایجاد ارتباط مناسب با مدیران و کارکنان سازمان یا شرکت
توانایی کار تیمی – برای انجام وظایف بخش منابع انسانی، کارشناسان این بخش باید همکاری نزدیکی با بخش های مختلف داشته و به صورت گروهی و تیمی فعالیت کنند.
توجه به جزئیات – متخصصان بخش منابع انسانی کار حساسی را در سازمان یا شرکت برعهده دارند. آنها باید در انجام وظایف خود اعم از کلیه فرآیند استخدام، ارزیابی عملکرد و… به همه موارد و جزئیات موجود توجه کنند.

تحصیلات لازم و نحوه ورود به شغل کارشناس منابع انسانی

در کشور شرکت ها و سازمان هایی هستند که برای شغل کارشناس یا مدیر منابع انسانی، افرادی با مدرک تخصیلی غیر مرتبط استخدام می کنند که البته گاهی دلیل آن تاکید بیشتر آنها بر تجربه این افراد می باشد. آنها معتقدند کسانی که تجربه لازم را دارند، حتی اگر مدرک مرتبط هم نداشته باشند با مسایل مربوط به نیروی انسانی از جمله سیستم های حقوق و دستمزد، ارزیابی عملکرد، روش های استخدام و مصاحبه، قانون کار و… آشنا هستند.

با وجود همه این موارد این امر قطعی است که داشتن مدرک دانشگاهی مرتبط می تواند در موفقیت شغلی بسیار موثر باشد. برای شغل کارشناس یا مدیر منابع انسانی فارغ التحصیلان رشته های زیر مناسب هستند :

مدیریت به ویژه با گرایش منابع انسانی

مسلم است که داشتن تجربه و شناخت کافی در ارتباط با مسایل منابع انسانی و آشنایی با سیستم های نرم افزاری مرتبط به این بخش از عوامل کلیدی موفقیت در این شغل می باشد.

روش استخدام کارشناس منابع انسانی معمولا از طریق درج آگهی استخدامی در روزنامه ها، سایت ها و گاهی از طریق مراکز کاریابی می باشد. اما در خصوص مدیر منابع انسانی شرایط کمی متفاوت است. در موارد اندکی دیده می شود که شرکتی برای استخدام مدیر منابع انسانی از طریق آگهی استخدام اقدام کند. چون سمت های مدیریتی از بخش های حساس و مهم هر سازمانی محسوب می شوند، معمولا استخدام آنها بیشتر بر اساس توصیه و معرفی دیگران صورت می گیرد. البته تجربه کاری مدیریتی و سوابق خوب و موفق فرد، کلیدی ترین عامل در استخدام مدیر منابع انسانی است.
بازار کار کارشناس منابع انسانی

کارشناس و مدیر منابع انسانی در بخش منابع انسانی سازمان ها و شرکت های دولتی یا خصوصی مشغول به کار می شوند.

در خصوص میزان استخدام کارشناس و مدیر منابع انسانی در کشور اطلاعات موثقی در دسترس نیست. با توجه به اینکه امروزه منابع انسانی سرمایه اصلی هر سازمان یا شرکت و با ارزش ترین منبع آن به حساب می آید، وجود بخش منابع انسانی و توسعه آن نیز لازمه موفقیت هر نهادی می باشد. با توجه به این موارد پیش بینی می شود در سال های آینده روند استخدام کارشناس و مدیر منابع انسانی رو به افزایش باشد.
وضعیت استخدام این شغل در برخی کشورهای جهان

آمریکا – پیش بینی می شود میزان استخدام کارشناسان منابع انسانی بین سالهای ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰، به میزان ۲۱ درصد و برای مدیران منابع انسانی ۱۳ درصد رشد خواهد کرد. در حالی که متوسط این رشد برای همه مشاغل ۱۴ درصد می باشد.

استرالیا – در بازه زمانی ۵ سال گذشته میزان استخدام کارشناسان منابع انسانی در مقایسه با متوسط همه مشاغل( ۱۰.۲ درصد)، ۲۵.۴ درصد و برای مدیران منابع انسانی ۲۲.۱ درصد رشد داشته است . برای سال های آتی نیز رشد بسیار خوبی پیش بینی شده است.
درآمد کارشناس و مدیر منابع انسانی

در بخش دولتی حقوق و مزایای کارشناس و مدیر منابع انسانی بر اساس قانون مدیریت خدمات کشوری تعیین می شود که در لینک زیر می توانید جزئیات آن را دریافت کنید :

محاسبه حقوق و مزایا در قانون مدیریت خدمات کشوری

در بخش خصوصی حقوق و درآمد کارشناس و مدیر منابع انسانی متفاوت است. هر شرکتی بر مبنای سیاست های پرداختی و توان مالی خود این میزان را تعیین می کند. البته واضح است که بخش خصوصی تاکید بسیار زیادی بر توانایی ها و مهارت های فرد داشته و رقابت در آن بسیار شدید است و این افراد توانمندتر هستند که می توانند علاوه بر دریافت حقوق و مزایای مناسب، از جایگاه های شغلی خوبی نیز برخوردار باشند.

در جدیدترین پژوهش صورت گرفته در اواخر سال ۱۳۹۲ توسط تعدادی از متخصصان شغلی کشور، گروه های مختلف شغلی از نظر درآمدی مورد بررسی قرار گرفته اند. بر این اساس متوسط حقوق و درآمد کارشناس و مدیر منابع انسانی در سمت های مختلف شغلی و در رده های مختلف سازمانی (کارشناس، سرپرست و مدیر) استخراج شده است.

برخی از سمت هایی که در این پژوهش برای کارشناس و مدیر منابع انسانی در نظر گرفته شده اند شامل کارشناس منابع انسانی، کارمند اداری، مسئول آموزش، رئیس منابع انسانی و … می باشند که یک کارشناس و مدیر منابع انسانی می تواند در هر یک از آنها استخدام شده و فعالیت نماید.

برای کارشناس و مدیر منابع انسانی در هر سمت و در هر رده سازمانی حداقل، حداکثر و متوسط درآمد ماهیانه ذکر شده است. به عنوان مثال کارشناس منابع انسانی که در سمت سرپرست منابع انسانی در رده سرپرست کار می کند، در اواخر سال ۱۳۹۲، حداقل درآمد ۸۰۰۰۰۰ تومان، حداکثر درآمد ۲۵۰۰۰۰۰ تومان و متوسط درآمد ماهیانه ۱۳۰۰۰۰۰ تومان را داشته است.
درآمد کارشناس منابع انسانی در ایران

همچنین از آنجا که تجربه و سابقه کاری یکی از عوامل موثر در تعیین حقوق و درآمد هر فردی از جمله کارشناس و مدیر منابع انسانی می باشد، در بخش دیگری از این پژوهش، درآمد کارشناس و مدیر منابع انسانی از نظر سابقه کاری در رده های مختلف سازمانی مورد بررسی قرار گرفته است. همان طور که در تصویر زیر مشخص است در هر رده سازمانی با افزایش سابقه کاری، درآمد و حقوق کارشناس و مدیر منابع انسانی نیز افزایش می یابد.
میزان حقوق و درآمد کارشناس و مدیر منابع انسانی در برخی از کشورهای جهان

آمریکا – متوسط حقوق و درآمد سالانه کارشناس منابع انسانی ۵۲,۶۹۰ دلار (برای همه مشاغل ۳۳.۸۴۰ دلار) در سال ۲۰۱۰ و مطابق با آخرین آمارها در سال ۲۰۱۲، ۵۵,۸۰۰ دلار بوده است. همچنین درآمد سالیانه مدیر منابع انسانی در سال ۲۰۱۳، ۹۹.۲۰۰ دلار اعلام شده است.

استرالیا – میزان متوسط درآمد سالانه برای کارشناسان منابع انسانی ۵۷.۶۰۰ دلار و برای مدیران منابع انسانی ۸۶.۰۰۰ دلار (قبل از کسر مالیات) می باشد.

انگلستان – میزان متوسط درآمد سالانه برای کارشناسان منابع انسانی برای افراد تازه کار بین ۲۳.۰۰۰ تا ۲۹.۰۰۰ دلار، برای افراد با تجربه بین ۲۷.۰۰۰ تا ۳۸.۰۰۰ دلار و برای مدیران منابع انسانی بین۳۸.۰۰۰ تا ۷۶.۰۰۰ دلار می باشد.
شخصیت های مناسب شغل کارشناس منابع انسانی

در یک انتخاب شغل صحیح و درست، عوامل مختلفی از جمله ویژگی های شخصیتی، ارزش ها، علایق، مهارت ها، شرایط خانوادگی، شرایط جامعه و … برای هر فرد باید در نظر گرفته شوند. یکی از مهم ترین این عوامل ویژگی های شخصیتی می باشد. شناخت درست شخصیت هر فرد فرآیندی پیچیده و محتاج به تخصص و زمان کافی است. البته هر فردی ویژگی های منحصربه فرد خود را دارد، حتی افرادی که به نوعی تیپ شخصیتی مشابه دارند، باز هم در برخی موارد با یکدیگر متفاوت هستند.

به طور کلی همیشه افراد موفقی از تیپ های شخصیتی مختلف در تمام مشاغل هستند و نمی توان دقیقا اعلام کرد که فقط تیپ های شخصیتی خاصی هستند که در این شغل موفق می شوند. اما طی تحقیقاتی که صورت گرفته تیپ های شخصیتی ای که برای این شغل معرفی می شوند، عموما این کار را بیشتر پسندیده و رضایت شغلی بیشتری در آن داشته اند.